از سوی دیگر، این برکت الهی قوت اصلی مردم را تشکیل میدهد بهطوری که سرانه مصرف نان در کشور 320گرم درروز برآورد شده است و به همین دلیل بخش قابل توجهی از پروتئین و انرژی مورد نیاز بدن و همچنین انواع ویتامینهای گروه B، آهن و فیبرغذایی از طریق نان تأمین میشود.
از طرف دیگر، بهرهمندی مردم از تغذیه سالم حق هر شهروند ایرانی است و تمام متولیان امرسلامت باید تلاش کنند تا جامعه انسانی بتوانداز این حق مسلم استفاده بهینه کند. مردم حق دارند وقتی نان را گران میخرند،حداقل مطمئن باشند که ماده غذایی کاملا بهداشتی و سالم مصرف میکنند.
اما متأسفانه بسیاری از شهروندان از وضعیت نان مصرفی خود اظهار نارضایتی میکنند. تماسهای برخی از شهروندان تهرانی و بهویژه شهرستانهای مختلف کشور نیز حاکی از این است که نان مصرفی که خریداری میکنند، مشخصات نان سالم را ندارد.
یکی از بیشترین گلایههای مردم از شوری نان است و این درحالی است که نمک بیشاز اندازه در نان، سلامت مردم بهویژه افراد آسیبپذیر و بیماران را تهدید میکند. تلاش همشهری برای گفتوگو با رئیس اتحادیه صنف نانوایان استان تهران ، به نتیجه نرسید اما دکتر حامد پورآرام، مدیر گروه کنترل و پیشگیری از کمبود ریزمغذیهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، پاسخگوی سؤالات ما بود.
- بسیاری از مردم از نمک زیاد در نان گله دارند، تا چه میزان نمک باید در نان استفاده شود؟
اگر گندم مورد استفاده برای آرد مناسب نباشد، بهاصطلاح نان خوب به عمل نمیآید و درنتیجه کیفیت مناسب را نخواهدداشت. به همین دلیل برای جبران این مشکل به خمیر نمک میزنند. بنابراین وقتی نان مصرف کردید و متوجه شوری آن شدید، مطمئن باشید که آرد نان، آرد مناسبی برای پخت نبوده است و نانوا برای اینکه مشکل آرد نامناسب را جبران کند از نمک بیشتری استفاده کرده است.
از آنجا که مردم درکشور ما بهطور معمول نمک زیاد مصرف میکنند،نان پرنمک نیز این مسئله را تشدید میکند. اگر میزان نمکی که در نان استفاده میشود، دوبرابر حد مطلوبش باشد،تقریبا نزدیک به چهارتاپنج گرم نمک فقط از طریق نان به انسان میرسد و این درحالی است که بهطور معمول هر فرد درروز باید پنج تاشش گرم نمک مصرف کند. از سوی دیگر، مصرف بیش از حد نان برای همه مضر و برای افرادی که از بیماریهای قلبی،کلیوی افزایش فشار خون و مثانه رنج میبرند بسیارخطرناک است.
- آیا وزارت بهداشت در این زمینه نظارت جدی میکند؟
وزارت بهداشت در زمینه ارتقای سلامت مردم،همواره توصیههای مکرر به مردم میکند که میزان نمک دریافتیشان مناسب باشد اما از آنجا که تأمین آرد مناسب بر عهده همکاران ما در وزارت صنعت،معدن و تجارت است، قطعا آنها باید نظارت لازم را در این زمینه داشته باشند.
- برنامه غنیسازی نان که بحث آن در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مطرح بود، باتوجه به گران شدن نان به کجا رسید؟
برنامه غنیسازی نان جزو برنامههای وزارت بهداشت بوده و هست و به آن بهعنوان یک برنامه ملی نگریسته میشود. در غنیسازی نان، میتوان بخشی از ویتامینها و املاح مورد نیاز را به نان اضافه کرد تا به این ترتیب کمبود بسیاری از ویتامینها و املاح جبران شود.
- غنیسازی نان، بر قیمت نان تأثیر میگذارد؟
تلاش وزارتخانههای بهداشت و صنعت، معدن وتجارت آن است که هزینه غنیسازی آرد در قیمت تمامشده آرد لحاظ شود. به این ترتیب غنیسازی نان تأثیری بر قیمت آن نخواهد گذاشت یا تأثیرآن بسیار ناچیز خواهد بود.
- کارخانجات آرد تاکنون از این برنامه استقبال کردهاند ؟
کارخانجات آرد ممکن است کملطفیهایی داشته باشند اما چون این برنامه جزو اولویتهای وزارت بهداشت است با کارخانجاتی که مجوز تولید آرد غنی شده را دارند و این مهم را انجام نمیدهند، برخورد میشود.
- چگونه و طی چه فرایندی نان غنی میشود؟
در برنامه غنیسازی، در کارخانههای آرد، به آرد از طریق دستگاهی به نام میکروفیدر یا ریزاضافه کن، املاح و ویتامینها را درقالب یک مخلوط و البته به میزان مناسب اضافه میکنند. بهعنوان نمونه، برای جبران کمبود آهن، اسیدفولیک به آرد اضافه میشود و به این ترتیب 50تا 60درصد نیاز روزانه مردم تأمین میشود و البته قرار است که در برنامههای آینده ریزمغذیهای دیگری مثل روی نیز لحاظ شود.
- مردم از کجا متوجه شوند که نانی را که خریداری میکنند، نان غنی شده است؟
هنوز سیستمی وجود ندارد اما در تلاش هستیم سیستمی را راهاندازی کنیم که مردم وقتی به نانوایی مراجعه میکنند مشخص باشد که نان این نانوایی با آرد غنی شده پخت شده است یا خیر؟